"Tibbi M�ayinY Kart1"
05/05/2022
Tibbi m�ayinY kart (TMKS) nazirlik tYrYfindYn m�YyyYn edilYn mYlumatlar1 �z�ndY saxlayan elektron informasiya sistemidir.M�xtYlif sahYlYrdY �al1_an, i_Y daxil olarkYn vY ya sonradan d�vri tibbi m�ayinYdYn ke�mYsi tYlYb olunan vYtYnda_lar1n ( obliqat qruplar ) vaxtl1-vaxt1nda m�ayinYdYn ke�mYlYrinY nYzarYtin tYkmillY_dirilmYsi mYqsYdi ilY SYhiyyY Nazirliyinin RabitY vY 0nformasiya Texnologiyalar1, MaliyyY vY �dliyyY NazirliklYri ilY raz1la_d1r1lm1_ tYklifinY YsasYn, NazirlYr Kabinetinin 12 iyun 2006-c1 il tarixli 142 sayl1 qYrar1 ilY �Tibbi m�ayinY kart1� sisteminin tYtbiqi Qaydalar1 tYsdiq edilib. Bununla YlaqYdar SYhiyyY Nazirliyi tYrYfindYn Tibbi m�ayinY kart1 sisteminin tYtbiqinY ba_lan1b. HYyata ke�irilYn sistemin mYqsYdi m�ayinY prosesinin nYticYlYri �zrY vahid mYrkYzlY_dirilmi_ vY lokal mYlumat bazalar1n1n yarad1lmas1 vY bununla da prosesdY i_tirak edYn qurumlar aras1nda mYlumat m�badilYsinin sYmYrYliliyinin art1r1lmas1, Gigiyena- Epidemiologiya MYrkYzlYri (GEM) vY poliklinikalar tYrYfindYn prosesY nYzarYtin g�clYndirilmYsidir.
�halinin salaml11n1n tYmin olunmas1, infeksion vY parazitar xYstYliklYrin yay1lmas1na yol verilmYmYyi ���n obliqat qruplara aid edilYn _YxslYr m�tlYq hYm i_Y daxil olanda, hYm dY sonralar d�vri olaraq tibbi m�ayinYlYrdYn ke�mYlidirlYr. Bu i_lYrin, tibbi m�ayinYlYrdY i_tirak edYn ixtisasl1 hYkimlYrin, i_in n�v�nY g�rY laz1mi laborator vY funksional-diaqnostik m�ayinYlYrin, hYmin i_Y qYbul edilmYk ���n tibbi Yks-g�stYri_lYrin siyah1s1 SYhiyyY Nazirliyinin 23 yanvar 1998-ci il tarixli 13 sayl1 Ymri ilY tYsdiq edilib.
Obliqat qruplar1n m�ayinYsi prosesinin Ysas i_tirak�1lar1 obliqat qrupa daxil olan _Yxs, hYmin _Yxsin i_lYdiyi m�YssisY, m�YssisYnin fYaliyyYt rayonu �zrY m�vafiq poliklinika vY GEM-dir. G�stYrilYn tYrYflYrin hYr birinin obliqat qruplar1n m�ayinYsi �zrY m�YyyYn funksiyalar1 vY �hdYliklYri vard1r.
Obliqat qruplar1n m�ayinYdYn ke�mYlYri barYdY mYlumatlar SYhiyyY Nazirliyi tYrYfindYn tYtbiq edilYn, adi kitab�a _Ykilli tibbi m�ayinY kartlar1nda cYmlY_dirilir. TYtbiq edilYn hYmin kartlar art1q mikroprosessorlu �ip ilY tYchiz olunmu_ plastik kartlarla YvYz edilmYyY ba_lan1b Yeni kartlar1n �zYrindY vY �iplYrindY vYtYnda_a aid inzibati mYlumatlarla yana_1, onun ilkin vY d�vri tibbi m�ayinYdYn ke�mYsi barYdY mYlumatlar yerlY_dirilir. SYhiyyY Nazirliyinin 5 sentyabr 2007-ci il tarixli 82 n�mrYli Ymri ilY bu sistemY ke�idlY YlaqYdar tY_kilati vY digYr mYsYlYlYrin hYll edilmYsi SYhiyyYnin 0nformasiyala_d1r1lmas1 MYrkYzinY hYvalY olunub.2010-cu ilin iyul ay1na qYdYr 30000 vYtYnda_ MYrkYzdY fYaliyyYt g�stYrYn kart personalizasiya b�lmYsindY haz1rlanan yeni kartlarla tYmin edilib.
Tibbi M�ayinY Kart1 sistemi nazirlik tYrYfindYn m�YyyYn edilYn mYlumatlar1 �z�ndY saxlayan elektron informasiya sistemidir. Kartlarda yer alan m�ayinYlYr barYdY mYlumatlar m�ayinYlYrin ke�irildiyi tibb m�YssisYlYrindY kompyuterlYrY qo_ulmu_ kart oxuyucu qurular vasitYsilY oxuna vY dYyi_dirilY bilYr. Tibbi M�ayinY kart1 sistemi MYrkYzi 0nformasiya Bazas1ndan vY m�vafiq tibb m�YssisYlYrindY qurulmu_ proqram tYminatlar1ndan, m�YssisYlYrin personal kompyuterinY qo_ulmu_ x�susi oxuyucu qurulardan vY elektron kartlardan ibarYtdir. Sistemin i_tirak�1lar1 olan tibb m�YssisYlYrindY lokal informasiya bazalar1na daxil olmaq vY YmYliyyat aparmaq ���n komp�ter avadanl11 vY proqram tYminat1 qura_d1r1l1b. Hal-haz1rda Respublikan1n _YhYr vY rayonlar1n1 tam YhatY etmYklY 155 i_�i yeri yarad1l1b.
Sistemin yarad1lmas1n1n Ysaslar1
SYhiyyYnin D�vlYt Proqramlar1ndan biri Tibbi M�ayinY Kart1 sisteminin yarad1lmas1 vY tYtbiqidir.
Tibbi M�ayinY Kart1 sisteminin (TMKS) tYtbiqi AzYrbaycan Respublikas1 Prezidentinin 2005-ci il 21 oktyabr tarixli 1055 n�mrYli sYrYncam1 ilY tYsdiq edilYn AzYrbaycan Respublikas1nda rabitY vY informasiya texnologiyalar1n1n inki_af1 �zrY 2005-2008-ci illYr ���n D�vlYt Proqram1 (Elektron AzYrbaycan)n1n hYyata ke�irilmYsi �zrY TYdbirlYr Plan1n1n 7.3.10 bYndinY YsasYn hYyata ke�irilir.
NazirlYr Kabinetinin 2006-c1 il 12 iyun tarixli 142 n�mrYli qYrar1 ilY Tibbi M�ayinY Kart1 sisteminin tYtbiqi Qaydalar1 tYsdiq edilib.
Bundan YlavY sistemin fYaliyyYti SYhiyyY Nazirliyi tYrYfindYn 5 sentyabr 2007-ci il tarixli 82 n�mrYli Ymri ilY tYsdiq edilYn Tibbi M�ayinY Kart1 sistemindYn istifadY Qaydalar1 ilY dY tYnzimlYnir.
0_ prosesi
Sistemin i_tirak�1lar1 olan GEM-dY obliqat qruplar1n ilkin qeydiyyat1 apar1l1r vY mYlumatlar sistemY daxil edilir. M�ayinYdYn ke�YcYk hYr bir _Yxs kart1n al1nmas1 ���n qeydiyyatda olduu GEM-Y m�raciYt edir. GEM �z n�vbYsindY kartlar1 Kart1n verilmYsi ���n anketlYr Ysas1nda SYhiyyYnin 0nformasiyala_d1r1lmas1 MYrkYzinY sifari_ edir. X�susi avadanl1qlarla tYchiz olunmu_ bu MYrkYzdY hYmin kartlar haz1rlan1r, onlar1 sifari_ etmi_ poliklinikalar vasitYsilY sahiblYrinY �atd1r1l1r. M�ayinY kartlar1 vYtYnda_lara ondan istifadY qaydas1 ilY tan1_ edilmYklY verilir. Bu qaydalar SYhiyyY Nazirliyinin 5 sentyabr 2007-ci il tarixli 82 n�mrYli Ymri ilY tYsdiq edilmi_ �Tibbi m�ayinY kart1 sistemindYn istifadY Qaydalar1�ndan �1xar1_ kimi kart alan vYtYnda_a tYqdim edilir. Tibbi M�ayinY kart1n1n al1nmas1 ���n vYtYnda_lar xidmYt haqq1 �dYmYlidir.
Tibb m�ayinY kabinetlYrindY m�YssisYsinin rYhbYri tYrYfindYn tibbi m�ayinY kart1 sistemi ilY i_lYmYk h�ququ verilYn YmYkda_ proqrama daxil olaraq, kart sahibinin kart1nda YmYliyyatlar apar1r. Apar1lan b�t�n YmYliyyatlar haqq1nda mYlumat proqramda qeyd olunur. G�n YrzindY apar1lan YmYliyyatlar elektron _YkildY 0nformasiya MYrkYzinY g�ndYrilir. Obliqat qruplar1n salaml1q vYziyyYtinin qeydiyyat1n1n apar1lmas1 mYqsYdi ilY 0nformasiya MYrkYzindY sistemin elektron registrinin bank1 yarad1l1r. Eyni zamanda m�ayinYlYrin nYticYlYri barYdY mYlumatlar obliqat qruplara verilYn elektron tibbi m�ayinY kartlar1nda da saxlan1l1r. Obliqat qruplar1n tibbi m�ayinYlYri zaman1 ortaya �1xan yeni mYlumatlar sistemY, o c�mlYdYn tibbi m�ayinY kart1na YlavY edilir.
Tibbi M�ayinY kart1 vYtYnda_lar1n �z�ndY qal1r. VYtYnda_ m�ayinY kart1n1n itmYsi, ourlanmas1 vY ya digYr sYbYblYrdYn istifadYyY yararl1 olmamas1 barYdY dYrhal tibbi m�ayinY kart1n1 ald11 m�YssisYyY yaz1l1 surYtdY mYlumat vermYlidir. Tibbi M�ayinY kart1n1n itmYsi vY ya istifadYyY yarars1z hala d�_mYsi hal1nda vYtYnda_ yeni kart almaq ���n GEM-Y m�raciYt edir. MYlumat sistemY daxil edildiyi zaman k�hnY kart bloklan1r vY yeni kart1n haz1rlanmas1 prosesi ba_lan1l1r. Yeni kart1n verilmYsi prosesi eynilY ilkin kart1n verilmYsi kimi hYyata ke�irilir.
QanunvericilikdY sistemdYn vY kartlardan qeyri-qanuni istifadYyY g�rY mYsuliyyYt nYzYrdY tutulur. VYtYnda_1n tibbi m�ayinYdYn ke�mYsi ���n m�raciYt etmYsi fakt1, onun salaml1q vYziyyYti, a_karlanm1_ yoluxucu xYstYliklYr, m�ayinY vY m�alicY vaxt1 YldY edilYn digYr informasiyalar mYlumat sirridir. VYtYnda_1n verYcYyi mYlumat1n gizli saxlan1lmas1 haqq1nda ona zYmanYt verilir. M�YssisYlYr tYrYfindYn vYtYnda_lar1n salaml1q vY m�ayinY nYticYlYrinY aid mYlumatlar1n mYxfiliyi tYmin edilir. Kartda olan mYlumatlar vYtYnda_lar1n raz1l11 ilY vY ya qanunvericiliklY nYzYrdY tutulmu_ hallarda a�1qlana bilYr. SistemlY i_lYyYn YmYkda_lar tYrYfindYn sistemdY vY ya m�ayinY kart1nda hYr hans1 mYlumat1n dYyi_dirilmYsi ba_ hYkimin tYsdiqlYdiyi YrizY Ysas1nda apar1l1r.
Haz1rda "Elektron SYhiyyY" (e-sehiyye.az) internet portal1 vasitYsilY Elektron Tibbi M�ayinY Kart1 sistemindYki unikal kodunu bilYn vYtYnda_ (unikal kod kart1n �zYrindY qeyd olunub) �z� barYdY sistemdY qeyd olunan b�t�n mYlumatlar1 internet �zYrindYn YldY edY bilYr. Bununla yana_1 vYtYnda_1n fYaliyyYt g�stYrdiyi m�YssisYnin mYsul _YxslYri dY internet �zYrindYn �z m�YssisYlYrindY i_lYyYn vYtYnda_lar1n m�ayinYdYn ke�mY statusuna internet �zYrindYn nYzarYt edY bilYrlYr.Bunun ���n vYtYnda_ yaxud m�YssisYnin sYlahiyyYtli _Yxsi portalda 1 dYfY qeydiyyat etmYlidir.
Tibbi M�ayinY Kartlar1n1n onine sifari_i
Tibbi M�ayinY Kartlar1n1 online sifari_i Elektron SYhiyyYnin n�vbYti elektron xidmYti olan Tibbi M�ayinY Kart1n1n online sifari_i adl1 xidmYt vasitYsilY hYyata ke�irilir.